W przemyśle chemicznym, spożywczym, w przetwórstwie tworzyw sztucznych czy też w branży materiałów budowlanych mamy do czynienia z instalacjami transportu pneumatycznego. Transport pneumatyczny produktów sypkich to (ogólnie mówiąc) przenoszenie cząsteczek produktu w strudze powietrza w zamkniętym rurociągu na określoną odległość. Obojętnie, czy mamy do czynienia z transportem nadciśnieniowym, czy podciśnieniowym, zawsze występują te same elementy. Są to rury, łuki i złączki. Transport wentylatorowy może być też realizowany na elementach systemu rurowego Jacob.
Andrzej Żelazo

Złączki Eurac
Podstawowym elementem służącym do łączenia elementów rurociągów transportu pneumatycznego ze sobą są złączki Eurac. Są one produkowane w kilku typach: „L”, „M”, „HL’ oraz „H”. Złączki „L” oraz „M” wytwarzane są w średnicach od 38,1 do 114,3 mm. Złączki wykonane ze stali nierdzewnej AISI 430 mają śruby zrobione ze stali węglowej ocynkowanej, a złączki ze stali AISI 304L – śruby ze stali nierdzewnej. Długość złączek „L” wynosi 100 mm, a długość złączek „M” – 150 mm. Złączki typu „HL” produkowane są do średnicy 168,3 mm, a złączki typu „H” – do średnicy 219,1 mm. Złączki typu „HL” oraz „H” wytwarzane są standardowo ze stali węglowej ocynkowanej. Różnią się one między sobą płaszczem wewnętrznym (złączki typu „HL” mają płaszcz zredukowany, a złączki typu „H” – płaszcz pełny) oraz grubością śrub: M16 (do złączek typu „H” powyżej średnicy 88,9 mm) oraz M12 (do złączek typu „HL” powyżej średnicy 88,9 mm). Złączki typu „HL” oraz „H” mają standardową długość L = 150 mm. Są one także produkowane w długościach L = 200 mm lub L = 250 mm.
Złączka Eurac składa się z następujących elementów: płaszcza zewnętrznego, zredukowanego płaszcza wewnętrznego (tylko na części obwodu) – dotyczy to złączek „L”, „M”, „HL” – płaszcza wewnętrznego pełnego na całym obwodzie (w przypadku złączek typu „H”), uszczelnienia, śrub mocujących oraz paska lub nitów do odprowadzania ładunków elektrostatycznych. Uszczelnienia w złączkach mają grubość g = 3 mm i są elementami zamiennymi (mogą się zużywać i można je wymieniać samodzielnie). Są one wykonane z następujących materiałów: białego NBR (ma dopuszczenie do kontaktu z produktami spożywczymi – atest PZH – jest zgodny z CE 1935/2004, FDA i REACH 1907/2006 oraz może pracować w zakresie temperatur od -30°C do +110°C), czarnego SBR (może być używany w zakresie temperatur od -30°C do +80°C), silikonu VMQ (pracującego w zakresie temperatur od -60°C do +225°C), czarnego vitonu FPM (wykorzystywanego w zakresie temperatur od -20°C do +250°C), niebieskiego silikonu (ma dopuszczenie do kontaktu z produktami spożywczymi i może pracować w zakresie temperatur od -40°C do +180°C, a dodatkowo jest wykrywalny na detektorach metali). Do instalacji transportu podciśnieniowego lub instalacji centralnego odkurzania stosowane są głównie złączki typu „L” lub „M”, a do instalacji transportu ciśnieniowego używane są raczej złączki typu „HL” lub „H”.Zalety złączek Eurac to: prosta budowa, łatwość montażu, zapewnienie połączenia elektrycznego pomiędzy rurami, wykonanie ze stali nierdzewnej AISI 430 lub AISI 304L, krótki czas dostawy (większość złączek dostępna jest z magazynu w Polsce).

RYS. 1 Każda złączka ma na obudowie napis Eurac®, typ złączki (w tym przypadku „L”) oraz podaną średnicę (w tym wypadku ϕ 50/50,8 mm, czyli 2″). Złączka na ilustracji ma długość L = 100 mm (dwie śruby), pasek lub nity do odprowadzenia ładunków elektrostatycznych oraz biały wkład uszczelniający wykonany z NBR

Zasada łączenia rur i łuków za pomocą złączek Eurac jest niezwykle prosta. Złączkę nasuwamy na jedną rurę, wsuwamy drugą rurę i skręcamy złączkę śrubami. Dobrze jest zaznaczyć wcześniej na rurze, jak głęboko należy ją wsunąć w złączkę

          

FOT. 1 Złączka Eurac typu „L”                                                                    FOT. 2 Złączka Eurac typu „HL”

Łuki o dużym promieniu
Najczęściej w instalacjach transportu pneumatycznego stosowane są łuki o promieniu gięcia R = 10D (10 × średnica rurociągu). Najbardziej popularne są łuki gięte na zimno o promieniu gięcia R = 500, 800 lub 1000 mm. Wykonane są one ze stali nierdzewnej AISI 304 (też AISI 316) i mają grubości ścianki g = 1,5 mm (w wypadku średnic do 60,3 mm) oraz g = 2 mm (jeśli średnice przekraczają 60,3 mm). Każdy łuk zakończony jest odcinkami prostymi (z reguły po 100 lub 200 mm), tak aby można było go łączyć z innymi elementami za pomocą obejm rurowych. Łuki wytwarzane są w zakresie średnic od 38,1 mm do 219,1 mm. Łuki o największych średnicach mogą być produkowane o promieniu R = 1200 mm lub R = 1500 mm. Dla niektórych średnic możliwe jest wykonanie łuków o grubości ścianki g = 3 lub g = 4 mm. Standardowo łuki produkowane są o kątach 90, 45 lub 30°.

   Przy dużych wydajnościach (dużych prędkościach) lub bardzo wycierającym produkcie stosowane są łuki ze stali AISI 304 po specjalistycznej obróbce cieplnej (oznaczenie HVA Niro®). Łuki takie są ok. 25 razy bardziej wytrzymałe na wycieranie od łuków standardowych.

FOT. 3, 4 Wykonane ze stali nierdzewnej łuki o dużym promieniu

System Jacob
Transport pneumatyczny o ciśnieniu do 0,5 bar może być realizowany za pomocą elementów systemu rurowego Jacob. Wszystkie elementy tego systemu zakończone są specjalnymi wywijanymi obrzeżami – o wielkości 6 mm (do połączeń na obejmy żłobkowe). Połączenia łączone za pomocą obejm żłobkowych (dwuśrubowych lub Quick Connect) mogą być uszczelniane uszczelkami lub masą uszczelniającą. Uszczelki mogą być wykonane z NBR (szare), silikonu (białe lub niebieskie), EPDM (czarne) lub FKM (czerwone). Elementy systemu wytwarzane są w zakresie średnic od DN 60 do DN 630. Obejmy mogą być wykonane ze stali węglowej ocynkowanej (galwanicznie) lub ze stali nierdzewnej AISI 304. Elementy systemu Jacob produkowane są ze stali węglowej malowanej (standardowo malowanej proszkowo farbą RAL 7032), stali węglowej ocynkowanej (standardowo cynkowanej ogniowo, o grubości powłoki 60 μm) lub stali nierdzewnej (AISI 304/304L, AISI 316Ti, AISI 316L). W standardzie elementy mają grubość ścianki g = 1 lub g = 2 mm (niektóre elementy też g = 1,5 mm). Podstawowymi elementami systemu Jacob są: rury, segmenty, łuki, trójniki, redukcje, przepustnice, zasuwy, wzierniki, przesypy dwudrogowe i wielodrogowe. Przepustnice, zasuwy i przesypy mogą być wykonane z napędem ręcznym, elektrycznym lub pneumatycznym.

FOT. 5, 6, 7 Elementy systemu rurowego Jacob
 
Jednym z elementów systemu Jacob często wykorzystywanych w instalacjach transportu pneumatycznego są też cyklony. Produkowane są one jako cyklony pionowe (tradycyjne) oraz cyklony poziome (o konstrukcji opatentowanej przez firmę Jacob). Budowa i zasada działania cyklonów (pionowego i poziomego) zostały opisane w numerze P&B 3/2025 w kwietniu tego roku.
FOT. 8 Cyklon pionowy Jacob                                                                            FOT. 9 Cyklon poziomy Jacob
 

Nowy numer

  1. Temat numeru:DOZOWANIE, WAŻENIE I PAKOWANIE MATERIAŁÓW SYPKICH 

    04/2025 (111)
  2. Temat numeru:POMIARY, NAPĘDY, AUTOMATYKA, PNEUMATYKA

    03/2025 (110)
  3. Temat numeru:PRODUKCJA KRUSZYW,CEMENTU i WAPNA

    02/2025 (109)
  4. Temat numeru:FILTRACJA, ODPYLANIE, ATEX, BHP

    01/2025 (108)
  5. Temat numeru:TRANSPORT I LOGISTYKA

    07/2024 (107)
  6. Temat numeru: MAGAZYNOWANIE I LOGISTYKA

    06/2024 (106)
  7. Temat numeru: ATEX, FILTRACJA, UTRZYMANIE RUCHU

    05/2024 (105)

  8. Temat numeru: WAŻENIE I DOZOWANIE MATERIAŁÓW SYPKICH

    04/2024 (104)
  9. Temat numeru: POMIARY, NAPĘDY, AUTOMATYKA, PNEUMATYKA

    03/2024 (103)

  10. Temat numeru: SUROWCE SKALNE, PRZEMYSŁ CEMENTOWO-WAPIENNICZY

    02/2024 (102)

  11. Temat numeru: FILTRACJA, ODPYLANIE, ATEX, BHP

    01/2024 (101)

  12. Temat numeru: TRANSPORT I LOGISTYKA

    07/2023 (100)
  13. Temat numeru: MAGAZYNOWANIE I LOGISTYKA

    06/2023 (99)

  14. Temat numeru: ATEX, BHP, UTRZYMANIE RUCHU

    05/2023 (98)

  15. Temat numeru: WAŻENIE I DOZOWANIE MATERIAŁÓW SYPKICH

    04/2023 (97)

  16. Temat numeru: KRUSZYWA, CEMENT, WAPNO

    03/2023 (96)

  17. Temat numeru: ODPYLANIE, ATEX, BHP

    02/2023 (95)
  18. Temat numeru: POMIARY, AUTOMATYKA, NAPĘDY

    01/2023 (94)
  19. Temat numeru: TRANSPORT I LOGISTKA

    07/2022 (93)

  20. Temat numeru: MAGAZYNOWANIE  I APARATURA POMIAROWA

    06/2022 (92)
  21. Temat numeru: ATEX, BHP, UTRZYMANIE RUCHU

    05/2022 (91)
  22. Temat numeru: TWORZYWA SZTUCZNE, KOMPOZYTY

    04/2022 (90)
  23. Temat numeru: KRUSZYWA,CEMENT, WAPNO

  24. 03/2022 (89)

  25. Temat numeru: AUTOMATYKA, POMIARY, NAPĘDY

    02/2022 (88)
  26. Temat numeru: FILTRACJA, ODPYLANIE, ATEX, BHP

    01/2022 (87)

  27. Temat numeru: TRANSPORT I LOGISTYKA

    07/2021 (86)

  28. Temat numeru: MAGAZYNOWANIE I LOGISTYKA

    06/2021 (85)

  29. Temat numeru: UTRZYMANIE RUCHU, ATEX, BHP

    05/2021 (84)

  30. Temat numeru: RYNEK KRUSZYW, WAPNO, CEMENT

    04/2021 (83)
  31. Temat numeru: TWORZYWA SZTUCZNE, KOMPOZYTY

    03/2021 (82)
  32. Temat numeru:AUTOMATYZACJA, BADANIA I POMIARY

    02/2021 (81)
  33. Temat numeru:ODPYLANIE, ODKURZANIE, ATEX, BHP

    01/2021 (80)
  34. Temat numeru:TRANSPORT I LOGISTYKA 

    07/2020 (79)
  35. Temat numeru: LOGISTYKA I MAGAZYNOWANIE

    06/2020 (78)
  36. Temat numeru: UTRZYMANIE RUCHU, ATEX, BHP

    05/2020 (77)
  37. Temat numeru: Plastiki, kompozyty, przemysł chemiczny

    04/2020 (76)
  38. Temat numeru:RYNEK KRUSZYW, WAPNO, CEMENT

    03/2020 (75)
  39. Temat numeru:AUTOMATYKA, NAPĘDY, POMIARY

    02/2020 (74)
  40. Temat numeru: FILTRACJA, ODPYLANIE, ATEX, BHP

    01/2020 (73)
  41. Temat numeru: TRANSPORT MATERIAŁÓW SYPKICH

    07/2019 (72)
  42. Temat numeru: MAGAZYNOWANIE I LOGISTYKA

    06/2019 (71)
  43. Temat numeru: UTRZYMANIE RUCHU, ATEX, BHP

    05/2019 (70)
  44. Temat numeru: Tworzywa sztuczne i kompozyty

    04/2019 (69)
  45. Temat numeru: Rynek kruszyw -rozwiązania dla branży

    03/2019 (68)
  46. Temat numeru: AUTOMATYKA, PNEUMATYKA, POMIARY

    02/2019 (67)
  47. Temat numeru: FILTRACJA, ODPYLANIE, ATEX, BHP

    01/2019 (66)
  48. Temat numeru: Transport materiałów sypkich

    07/2018 (65)
  49. Temat numeru: Magazynowanie i logistyka materiałów sypkich

    06/2018 (64)
  50. Temat numeru: Utrzymanie ruchu

    05/2018 (63)
  51. Temat numeru: Kompozyty i tworzywa sztuczne, ważenie, dozowanie

    04/2018 (62)
  52. Temat numeru: Rozwiązania dla branży kruszyw

    03/2018 (61)
  53. Temat numeru: Automatyka i pomiary

    02/2018 (60)
  54. Temat numeru: Filtracja, odpylanie, ATEX, BHP

    01/2018 (59)
  55. Temat numeru: Transport materiałów sypkich

    07/2017 (58)
  56. Temat numeru: Logistyka i magazynowanie materiałów sypkich

    06/2017 (57)
  57. Temat numeru: Górnictwo,energetyka.ATEX

    05/2017 (56)
  58. Temat numeru: Rynek tworzyw sztucznych i kompozytów

    04/2017 (55)
  59. Temat numeru: Rozwiązania dla branży kruszywowej

    03/2017 (54)
  60. Temat numeru: Automatyka, pomiary

    02/2017 (53)
  61. Temat numeru: Filtracja,odpylanie,odkurzanie,BHP, ATEX

    01/2017 (52)
  62. Temat numeru: Transport  materiałów sypkich

    07/2016 (51)
  63. Temat numeru: Magazynowanie materiałów sypkich

    06/2016 (50)
  64. Temat numeru: Zabezpieczenia przeciwwybuchowe

    05/2016 (49)
  65. Temat numeru: Wagi.Dozowniki

    04/2016 (48)
  66. Temat numeru: Kruszenie.Mielenie.Granulowanie

    03/2016 (47)
  67. Temat numeru: Filtracja.odpylanie.BHP

    02/2016 (46)
  68. Temat numeru: Automatyka i pomiary 

    01/2016 (45)
  69. Temat numeru: Transport materiałów sypkich

    07/2015 (44)
  70. Temat numeru: Magazynowanie materiałów sypkich

    06/2015 (43)
  71. Temat numeru: Bezpieczeństwo procesowe i zabezpieczenia ATEX

    05/2015 (42)
  72. Temat numeru: Kruszenie, mielenie, mieszanie

    04/2015 (41)
  73. Temat numeru: Sita,przesiewacze,separatory

    03/2015 (40)
  74. Temat numeru: Automatyka i pomiary

    02/2015 (39)
  75. Temat numeru: Odkurzanie, odpylanie, BHP, Atex

    01/2015 (38)
  76. Temat numeru: Transport materiałów sypkich

    07/2014 (37)
  77. Temat numeru: Opakowania w przemyśle materiałów sypkich

    06/2014 (36)
  78. Temat numeru: Silosy i magazyny na materiały sypkie

    05/2014 (35)
  79. Temat numeru: Systemy dozujące, ważące i pakujące

    04/2014 (34)
  80. Temat numeru: Filtracja,odpylanie,odkurzanie

    03/2014 (33)
  81. Temat numeru: Automatyka i aparatura kontrolno-pomiarowa

    02/2014 (32)
  82. Temat numeru: Sita, przesiewacze i separatory przemysłowe

    01/2014 (31)
  83. Temat numeru: Rozdrabnianie i granulowanie

    06/2013 (30)
  84. Temat numeru: Przemysł wydobywczy surowców energetycznych

    05/2013 (29)
  85. Temat numeru: Silosy do zastosowań przemysłowych

    04/2013 (28)
  86. Temat numeru: Sytuacja na rynku kruszyw

    03/2013 (27)
  87. Temat numeru: Aparatura pomiarowa w aplikacjach wysokotemperaturowych

    02/2013 (26)
  88. Temat numeru: Polski rynek cementu i betonu

    01/2013 (25)
  89. Temat numeru: Postęp techniczny w konstrukcji młynów

    06/2012 (24)
  90. Temat numeru: Konstrukcje silosów aluminiowych

    05/2012 (23)
  91. Temat numeru: Europejski rynek tworzyw sztucznych

    04/2012 (22)
  92. Temat numeru: Zmiany technologiczne w produkcji kruszyw

    03/2012 (21)
  93. Temat numeru: Automatyzacja procesów

    02/2012 (20)
  94. Temat numeru: Polski rynek targowy

    Rozmowa z dr. inż hab. Lidią Gawlik zastepcą dyrektora IGSMiE 
    01/2012 (19)
  95. Temat numeru: Nauka dla przemysłu

    Rozmowa z dr. inż Szymonem Modrzejewskim
    06/2011 (18)
  96. Temat numeru: Nowoczesne technologie górnicze

    Węgiel polskie bogactwo narodowe
    05/2011 (17)
  97. Temat numeru: Transport, logistyka i magazynowanie

    03-04/2011 (16)
  98. Temat numeru: Automatyzacja procesów

    Innowacyjny mechatroniczny system manipulacyjny
    02/2011 (15)
  99. Temat numeru: Rynek kruszyw w Polsce

    Recykling gruzu powyburzeniowego
    01/2011 (14)
  100. Temat numeru: Przemyslowe systemy ważąco-dozujące 05-06/2010 (13)
  101. Temat numeru: Magazynowanie sypkich produktów spożywczych 04/2010 (12)
  102. Temat numeru: Transport pneumatyczny materiałów sypkich 03/2010 (11)
  103. Temat numeru: Rynek cementu w polsce 02/2010 (10)
  104. Temat numeru: Krajowy rynek automatyki przemyslowej 01/2010 (9)

Kalendarium wydarzeń pełne

« Lipiec 2025 »
Pon
Wt
Śr
Czw
Pią
So
Nie
30 1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 31 1 2 3
4 5 6 7 8 9 10